Kiedy naprawdę odzyskaliśmy niepodległość?

Kiedy naprawdę odzyskaliśmy niepodległość?

Z datą 11 listopada 1918 roku wiąże się wiele problemów. Przecież różne fragmenty Polski odzyskały niepodległość już wcześniej. Np. już 7 listopada powstał rząd lubelski. Najwcześniej powstała Rzeczpospolita Zakopiańska, bo już 13 października.

Podobne wątpliwości można mieć wobec postaci Piłsudskiego jako tego, który doprowadził do tej niepodległości. Przecież na czele tej Rzeczypospolitej Zakopiańskiej stał prezydent Stefan Żeromski, a tego rządu lubelskiego Ignacy Daszyński.

Pierwszy polski rząd uznany przez obce państwa to z kolei Komitet Narodowy Polski w Paryżu, który został uznany przez Francję 13 listopada 1918 roku. W Warszawie istniała Rada Regencyjna powołana przez Niemców. To właśnie ta rada przekazała swoją władzę Piłsudskiemu 11 listopada.

Tak więc sytuacja była niejasna. Zwycięska Francja popierała rząd Dmowskiego w Paryżu. Na terytoriach zamieszkanych przez Polaków powstało wiele lokalnych rządów. W Warszawie istniała ta Rada Regencyjna. Ale ponieważ władzę dali jej Niemcy mało kto im ufał. Właśnie wtedy, dokładnie 10 listopada, do Warszawy przybył Piłsudski. Ponieważ siedział w niemieckim więzieniu nie można go było oskarżyć o współpracę z Niemcami. Być może z tego powodu Rada Regencyjna przekazała mu władzę. Rząd lubelski tworzyli współpracownicy Piłsudskiego, między innymi koledzy z PPS: Arciszewski czy Rydz-Śmigły.

Zasługą Piłsudskiego było pozostawienie własnych poglądów politycznych. Przypisuje mu się zdanie: “wysiadłem z czerwonego tramwaju na przystanku niepodległość”. Nawet jeżeli go nie wypowiedział to działał zgodnie z tymi słowami. Powstały dwa rządy: Daszyńskiego, a potem Moraczewskiego. Były one jednak zbyt radykalne dla prawicy. Tak więc doszło do ich dymisji, aby utrzymać pokój między różnymi polskimi stronnictwami. Tu chyba właśnie można przypisać zasługę Piłsudskiemu.

Nie było czasu na przepychanki. Przypomnijmy, że już 1 listopada 1918 roku wybuchła wojna polsko-ukraińska. Wojna zaczęła się zanim powstała Polska. Później doszło do wojny z Rosją Sowiecką, a i Niemiecka granica była niepewna. Piłsudski potrafił to wszystko utrzymać razem. Gdzie trzeba rządził twardą ręką, ale w innych sytuacjach szedł na ustępstwa. Był właśnie tym, kogo Polska wtedy potrzebowała.

Piotr Borowski